by Trong những trường hợp đặc biệt, nhiều người lao động bắt buộc phải rút bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần. Vậy bạn đã biết cách tính BHXH 1 lần mới nhất chưa? Trong bài viết dưới đây, Kỹ Năng CB sẽ chia sẻ hướng dẫn các bạn cách tính BHXH 1 lần theo quy định mới nhất hiện nay.
>>> Xem thêm: Quy định về BHXH đối với người lao động sau tuổi nghỉ hưu
1. Điều kiện hưởng BHXH 1 lần
Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 sửa đổi bởi khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động được rút BHXH 1 lần khi thuộc một trong các trường hợp:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
- Lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ đủ 55 tuổi 04 tháng (năm 2021) mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, học viên quân đội, công an,… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
- Tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
2. Cách tính BHXH 1 lần
- Đối với trường hợp tham gia BHXH bắt buộc
Theo Khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP thì mức hưởng BHXH 1 lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
– 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
– 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
– Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH 1 lần được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
- Đối với trường hợp tham gia BHXH tự nguyện
Theo Điều 77 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì mức hưởng BHXH 1 lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
– 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
– 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
– Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Theo Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần được xác định theo công thức:
|
Mức hưởng |
= |
(1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) |
+ |
(2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014) |
|
Mbqtl |
= |
(Số tháng đóng BHXH x Tiền lương tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) |
: |
Tổng số tháng đóng BHXH |
Trong đó:
– Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 – 06 tháng được tính là ½ năm, từ 07 – 11 tháng được tính là 01 năm.
Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.
– Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Theo Điều 2 Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2021 đến hết 31/12/2021 như sau:
+ Đối với người đóng BHXH bắt buộc
|
Năm |
Trước 1995 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
|
Mức điều chỉnh |
5,01 |
4,25 |
4,02 |
3,89 |
3,61 |
3,46 |
3,52 |
3,53 |
3,40 |
3,29 |
3,06 |
2,82 |
2,62 |
2,42 |
|
Năm |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
|
Mức điều chỉnh |
1,97 |
1,84 |
1,69 |
1,42 |
1,30 |
1,22 |
1,18 |
1,17 |
1,14 |
1,10 |
1,06 |
1,03 |
1,00 |
1,0 |
+ Đối với người đóng BHXH tự nguyện
|
Năm |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
|
Mức điều chỉnh |
1,97 |
1,84 |
1,69 |
1,42 |
1,30 |
1,22 |
1,18 |
|
Năm |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
|
Mức điều chỉnh |
1,17 |
1,14 |
1,10 |
1,06 |
1,03 |
1,00 |
1,00 |
3. Ví dụ minh họa cách tính BHXH 1 lần
Ví dụ 1: Một công nhân A làm cho công ty B và có tham gia BHXH bắt buộc từ tháng 01/2017 đến tháng 1/2020. Công nhân A đã nghỉ việc vào tháng 2/2020. Tháng 4/2021, công nhân A muốn nhận tiền BHXH 1 lần thì mức bình quân tiền lương được tính như thế nào?
Được biết, thời gian đóng bảo hiểm của công nhân A như sau:
– Từ tháng 01/2017 đến tháng 12/2017, mức lương đóng BHXH là: 3.500.000đ
– Từ tháng 01/2018 đến tháng 9/2018, mức lương đóng BHXH là: 3.700.000đ
– Từ tháng 10/2018 đến tháng 12/2018, mức lương đóng BHXH là: 4.040.000đ
– Từ tháng 01/2019 đến tháng 6/2019: Nghỉ không lương, không đóng BHXH
– Từ tháng 07/2019 đến tháng 12/2019, mức lương đóng BHXH là: 4.070.000đ
– Từ tháng 01/2020 đến tháng 02/2020: mức lương đóng BHXH là: 4.300.000đ
=> Giải đáp:
Bước 1: Xác định mức điều chỉnh tiền lương, thu nhập tháng đã đóng BHXH
Theo bảng hệ số điều chỉnh nêu trên thì công nhân A đóng BHXH từ 2017 đến năm 2020 có mức điều chỉnh lần lượt là 1,10; 1,06; 1,03; 1,00.
Bước 2: Tính tiền lương tháng/thu nhập tháng sau điều chỉnh (L1, L2, …Ln)
– Từ tháng 01/2017 đến tháng 12/2017 (12 tháng): L1 = 3.500.000 * 1,10 * 12 = 46.200.000 đồng
– Từ tháng 01/2018 đến tháng 9/2018 (9 tháng): L2 = 3.700.000 * 1,06 * 9 = 35.298.000 đồng.
– Từ tháng 10/2018 đến tháng 12/2018 (3 tháng): L3 = 4.040.000 *1,06 *3 = 12.847.000 đồng.
– Từ tháng 01/2019 đến tháng 6/2019: Không đóng BHXH nên L4 = 0
– Từ tháng 07/2019 đến tháng 12/2019 (6 tháng): L5 = 4.070.000 * 1,03 * 6 = 25.152.600 đồng.
– Từ tháng 01/2020 đến tháng 02/2020 (2 tháng): L6 = 4.300.000 * 1,00 * 2 = 8.600.000 đồng.
Bước 3: Tính tổng tiền lương/thu nhập tháng đã đóng BHXH sau điều chỉnh cho toàn bộ thời gian chưa hưởng BHXH 1 lần (L)
L = L1 + L2 + L3 + L4 + L5 + L6 = 46.200.000 + 35.298.000 + 12.847.000 + 25.152.600 + 8.600.000 = 128.097.600 đồng.
Bước 4: Tính tổng thời gian đã tham gia BHXH (T)
T = 12 tháng + 9 tháng + 3 tháng + 6 tháng + 2 tháng = 32 tháng.
Bước 5: Tính mức bình quân tiền lương/thu nhập (Lbq)
Lbq = L/T = 128.097.600 / 32 = 4.003.050 đồng/tháng
- Ví dụ 2: Ông A có thời gian tham gia BHXH từ tháng 10/2017 đến tháng 04/2019 như sau:
Từ tháng 10/2017 – 12/2017: Mức lương 4.500.000 đồng/tháng.
Từ tháng 01/2018 – 03/2019: Mức lương 5.000.000 đồng/tháng.
Tháng 04/2019: Mức lương 5.500.000 đồng/tháng.
=> Giải đáp: Tổng thời gian tham gia BHXH của ông A là 01 năm 07 tháng (làm tròn 02 năm). Thời điểm đủ điều kiện nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần từ tháng 05/2020. Nếu năm 2021, ông A làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần thì sẽ được nhận:
Mức lương bình quân = {(3 x 4.500.000 x 1,1) + (12 x 5.000.000 x 1,06) + (3 x 5.000.000 x 1,03) + (1 x 5.500.000 x 1,03)} : 19 = 5.240.263 đồng/tháng.
Mức hưởng BHXH 1 lần = 2 x 5.240.263 x 2 = 20.961.052 đồng.
>>> Xem thêm:
- Review khóa học hành chính nhân sự tốt nhất hiện nay
- Người lao động mới đóng BHXH có được hưởng trợ cấp tai nạn lao động
Trên đây là chi tiết cách tính BHXH 1 lần và có ví dụ cụ thể để các bạn có thể dễ dàng áp dụng. Người lao động có thể căn cứ vào thời gian đóng cũng như mức lương đóng BHXH của mình để tính chính xác số tiền BHXH 1 lần được nhận.
Chúc các bạn thành công!
