Mức Đóng BHXH Tối Thiểu, Tối Đa Theo Quy Định Mới

5/5 - (1 bình chọn)

Việc hiểu rõ mức đóng BHXH tối thiểu và tối đa không chỉ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi về hưu trí, thai sản, ốm đau, mà còn giúp doanh nghiệp hoạch định quỹ lương – thưởng, đảm bảo tuân thủ pháp luật lao động.

Trong bối cảnh các quy định mới liên tục được cập nhật, việc nắm vững khung đóng BHXH trở thành yêu cầu bắt buộc để tránh rủi ro và tối ưu quyền lợi cho cả hai bên.

1. Giới thiệu chung về mức đóng BHXH và ý nghĩa

Mức đóng BHXH tối thiểu, tối đa là giới hạn khung pháp lý Nhà nước đặt ra nhằm:

Đảm bảo quyền lợi cơ bản cho mọi lao động, kể cả những người có mức thu nhập thấp.
Hạn chế gánh nặng tài chính quá lớn đối với những lao động có thu nhập cao, tạo sự cân bằng giữa mức đóng và mức hưởng.
Giúp doanh nghiệp dễ dàng dự trù chi phí nhân sự, đặc biệt là với những doanh nghiệp đông lao động.

Từ góc độ nhân sự, việc nắm rõ mức đóng BHXH tối thiểu, tối đa giúp phòng nhân sự tránh rủi ro pháp lý, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng chính sách tiền lương – phúc lợi cạnh tranh, thu hút và giữ chân nhân tài.

>>>>>>> Xem nhiều: Học hành chính nhân sự tại Hà Nội

2. Cơ sở pháp lý xác định mức đóng BHXH

Căn cứ pháp lý về mức đóng BHXH được quy định khá rõ ràng trong các văn bản hiện hành:

Luật BHXH 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2024) – Điều 89 quy định căn cứ đóng BHXH là tiền lương, phụ cấp và các khoản bổ sung thường xuyên ghi trong hợp đồng.
Nghị định 115/2015/NĐ-CP – Điều 17 yêu cầu mức tiền lương tháng đóng BHXH không thấp hơn lương tối thiểu vùng.
Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH – Điều 6 giới hạn trần đóng bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Thực tiễn triển khai, BHXH Việt Nam còn ban hành nhiều công văn hướng dẫn như Công văn 1734/BHXH-QLT (2023) để thống nhất cách tính, đặc biệt với những khoản thu nhập bổ sung. Điều này giúp đảm bảo sự minh bạch và đồng bộ trên toàn quốc.

Việc xác định đúng căn cứ pháp lý còn quan trọng ở chỗ: nếu doanh nghiệp tính sai hoặc cố tình đóng thấp, khi thanh tra lao động hoặc quyết toán BHXH, toàn bộ số tiền thiếu sẽ bị truy thu và xử phạt.

3. Mức đóng BHXH tối thiểu theo vùng năm 2025

Mức đóng BHXH tối thiểu chịu tác động trực tiếp từ mức lương tối thiểu vùng. Từ 01/7/2024, theo Nghị định 98/2024/NĐ-CP, lương tối thiểu vùng tăng, dẫn đến mức đóng BHXH tối thiểu cũng thay đổi:

Vùng I: 4.960.000 đồng/tháng.
Vùng II: 4.410.000 đồng/tháng.
Vùng III: 3.860.000 đồng/tháng.
Vùng IV: 3.450.000 đồng/tháng.

Ví dụ thực tiễn:

Một doanh nghiệp ở Hà Nội (thuộc Vùng I) ký hợp đồng lao động cho nhân viên mới với mức lương cơ bản 4.500.000 đồng/tháng. Trường hợp này, mức lương đóng BHXH phải điều chỉnh lên tối thiểu 4.960.000 đồng để đúng luật.

Nếu nhân viên đã qua đào tạo nghề, thì mức đóng còn phải cao hơn tối thiểu vùng ít nhất 7%. Với Vùng I, mức này sẽ là 5.307.200 đồng/tháng.

Điều đó cho thấy, doanh nghiệp không thể tùy tiện ghi mức lương thấp trong hợp đồng để giảm chi phí BHXH. Nhân sự cần nắm vững quy định này để tư vấn và áp dụng chính xác.

4. Mức đóng BHXH tối đa và cách tính

Khung tối đa được thiết lập để bảo đảm tính công bằng và cân đối trong hệ thống an sinh. Theo Điều 89.3 Luật BHXH 2014:

“Mức tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở.”

Với mức lương cơ sở hiện tại là 2.340.000 đồng, trần đóng BHXH năm 2025 là 46.800.000 đồng/tháng.

Người lao động đóng: 8% × 46.800.000 = 3.744.000 đồng/tháng.

Doanh nghiệp đóng: 17,5% × 46.800.000 = 8.190.000 đồng/tháng.

Tổng cộng: 11.934.000 đồng/tháng.

Ví dụ: Một quản lý cấp cao nhận lương 80.000.000 đồng/tháng. Theo quy định, mức lương đóng BHXH chỉ được tính tối đa là 46.800.000 đồng. Điều này giúp giảm gánh nặng tài chính và đảm bảo sự cân bằng trong thụ hưởng chế độ về sau.

>>> Xem thêm:

- Quản Lý Doanh Nghiệp, Hộ Kinh Doanh Có Đóng BHXH Bắt Buộc
- Hỗ Trợ Xăng Xe, Điện Thoại Có Phải Đóng BHXH Không
- Nếu Không Đóng BHXH Cho Khoản Phụ Cấp Bắt Buộc Thì Bị Phạt Thế Nào
- Luật Bảo Hiểm Xã Hội 2024: Những Thay Đổi Quan Trọng Cần Nắm
- Có Nên Rút BHXH Một Lần Hay Bảo Lưu Theo Luật Mới

5. Các yếu tố ảnh hưởng đến mức đóng BHXH

Ngoài khung tối thiểu và tối đa do Nhà nước quy định, mức đóng BHXH thực tế của từng người lao động còn chịu tác động bởi:

Loại hợp đồng lao động: Hợp đồng từ 1 tháng trở lên đều phải đóng BHXH. Lao động thử việc, cộng tác viên không thuộc diện bắt buộc.
Thành phần thu nhập: Không phải khoản nào cũng tính đóng BHXH. Ví dụ: tiền thưởng theo kết quả kinh doanh, phúc lợi dịp lễ Tết không tính; nhưng phụ cấp trách nhiệm, chức vụ, thâm niên lại bắt buộc phải cộng vào.
Chính sách nhân sự: Nhiều doanh nghiệp trả lương cao nhưng cố định mức đóng BHXH ở mức thấp để giảm chi phí. Điều này hợp pháp nếu mức đóng vẫn tuân thủ khung tối thiểu – tối đa.
Thời điểm điều chỉnh chính sách: Khi Nhà nước điều chỉnh lương cơ sở hoặc lương tối thiểu vùng, doanh nghiệp bắt buộc rà soát, cập nhật lại toàn bộ hệ thống bảng lương và hợp đồng.

Nhân sự cần lưu ý, nếu áp dụng sai sẽ dẫn tới khiếu kiện của người lao động hoặc bị cơ quan BHXH truy thu, ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp.

6. Hệ quả pháp lý khi đóng sai mức quy định

Đóng BHXH sai mức không chỉ làm mất quyền lợi của người lao động mà còn kéo theo nhiều hệ quả pháp lý nghiêm trọng:

Xử phạt vi phạm hành chính: Theo Điều 39 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, doanh nghiệp bị phạt từ 12% – 15% tổng số tiền phải đóng tại thời điểm vi phạm, tối đa 75 triệu đồng.

Truy thu và tính lãi: Toàn bộ số tiền thiếu sẽ bị BHXH Việt Nam truy thu, kèm tiền lãi chậm đóng (theo lãi suất đầu tư quỹ BHXH).

Ảnh hưởng đến quyền lợi NLĐ: Người lao động có thể không đủ điều kiện hoặc bị giảm mức hưởng các chế độ như thai sản, hưu trí, ốm đau nếu doanh nghiệp khai thấp mức đóng.

Rủi ro uy tín: Các doanh nghiệp lớn, có thương hiệu, nếu vi phạm sẽ bị công khai trên phương tiện truyền thông, ảnh hưởng đến hình ảnh và khả năng tuyển dụng.

Kết luận và khuyến nghị cho doanh nghiệp, nhân sự

Từ góc nhìn chuyên gia nhân sự, có thể khẳng định rằng:

Mức đóng BHXH tối thiểu: Gắn với lương tối thiểu vùng (3.450.000 – 4.960.000 đồng/tháng).

Mức đóng BHXH tối đa: Không vượt quá 20 lần lương cơ sở, tức 46.800.000 đồng/tháng năm 2025.

Khuyến nghị thực tiễn:

Doanh nghiệp cần cập nhật liên tục các nghị định về lương để kịp thời điều chỉnh bảng lương, hợp đồng lao động.
Bộ phận nhân sự nên xây dựng quy trình kiểm tra định kỳ nhằm tránh sai sót, nhất là khi có thay đổi chính sách Nhà nước.
Người lao động cần chủ động kiểm tra mức đóng trên sổ BHXH điện tử để đảm bảo quyền lợi dài hạn.
Doanh nghiệp nên cân nhắc áp dụng công nghệ quản trị nhân sự (HRM) để quản lý tiền lương, BHXH chính xác và minh bạch.

Việc tuân thủ quy định về mức đóng BHXH không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là minh chứng cho sự chuyên nghiệp và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đối với người lao động.

>>> Tham khảo thêm: