Phụ Cấp Bắt Buộc Tính Đóng BHXH Là Những Khoản Nào?

5/5 - (1 bình chọn)

Phụ Cấp Bắt Buộc Tính Đóng BHXH là những khoản phụ cấp mà pháp luật quy định phải cộng vào tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng. Đây là nội dung quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi hưởng các chế độ BHXH của người lao động và nghĩa vụ đóng của doanh nghiệp.

Nếu xác định sai hoặc bỏ sót, cả hai bên đều có thể chịu thiệt: người lao động mất quyền lợi, doanh nghiệp đối mặt nguy cơ bị truy thu và xử phạt.

Vì vậy, việc nắm rõ các khoản phụ cấp bắt buộc tính đóng BHXH là yêu cầu cần thiết đối với mọi đơn vị sử dụng lao động.

1. Cơ sở pháp lý quy định về phụ cấp tính đóng BHXH

Căn cứ pháp lý quan trọng nhất hiện nay về xác định các khoản phụ cấp phải tính đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc là Bộ luật Lao động 2019, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH (hướng dẫn Nghị định 145/2020/NĐ-CP).

Theo đó, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc bao gồm:

Mức lương theo công việc hoặc chức danh.
Các khoản phụ cấp lương.
Các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể, trả thường xuyên cùng kỳ trả lương.

Quy định này nhằm đảm bảo việc đóng BHXH phản ánh đúng thu nhập thực tế của người lao động, tránh tình trạng tách lương thành nhiều khoản phụ để giảm số tiền đóng. Các khoản phụ cấp thuộc diện bắt buộc tính đóng BHXH phải đáp ứng tiêu chí gắn liền với công việc hoặc chức danh và được trả thường xuyên.

>>>>>>> Xem nhiều: Học hành chính nhân sự tại Hà Nội

2. Khái niệm và phân loại phụ cấp lương

Phụ cấp lương là khoản tiền mà người sử dụng lao động trả thêm cho người lao động ngoài mức lương cơ bản, nhằm bù đắp yếu tố điều kiện lao động, tính chất phức tạp của công việc, điều kiện sinh hoạt hoặc mức độ thu hút lao động.

Theo Điều 3 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, phụ cấp lương có thể chia thành các nhóm:

Phụ cấp gắn với điều kiện lao động: Bù đắp cho người lao động làm việc ở môi trường độc hại, nguy hiểm, xa xôi hoặc phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt.
Phụ cấp gắn với tính chất, trách nhiệm công việc: Ví dụ phụ cấp chức vụ, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp thâm niên nghề.
Phụ cấp hỗ trợ sinh hoạt: Nhằm thu hút và giữ chân lao động ở các địa bàn khó khăn hoặc bù đắp chi phí sinh hoạt cao.

Các khoản phụ cấp này nếu trả cố định hằng tháng và xác định được mức tiền cụ thể sẽ được đưa vào tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH.

3. Các khoản phụ cấp bắt buộc tính đóng BHXH

Theo quy định hiện hành, những khoản phụ cấp bắt buộc phải tính đóng BHXH bao gồm:

Phụ cấp chức vụ, chức danh: Trả cho người giữ các vị trí quản lý, lãnh đạo hoặc chức danh đặc thù.
Phụ cấp trách nhiệm: Dành cho người chịu trách nhiệm về công việc hoặc bộ phận.
Phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: Áp dụng với công việc có yếu tố nguy hại, rủi ro.
Phụ cấp thâm niên nghề: Đối với các ngành nghề có quy định riêng về thâm niên, ví dụ giáo viên, quân đội, công an, ngành khai khoáng.
Phụ cấp khu vực: Cho người làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.

Các khoản này bắt buộc tính đóng BHXH nếu thỏa mãn điều kiện trả thường xuyên, cố định, gắn với công việc hoặc chức danh.

4. Các khoản bổ sung khác bắt buộc tính đóng BHXH

Ngoài phụ cấp lương, một số khoản bổ sung khác cũng phải tính đóng BHXH nếu:

Xác định được mức tiền cụ thể.
Trả thường xuyên trong mỗi kỳ lương.

Ví dụ:

Khoản hỗ trợ điện thoại cố định hằng tháng.
Khoản hỗ trợ xăng xe cố định để đi làm.
Khoản hỗ trợ ăn ca nếu trả bằng tiền mặt và không thuộc diện miễn tính đóng theo quy định thuế TNCN.

Các khoản bổ sung này cũng góp phần phản ánh đầy đủ thu nhập, đảm bảo tính công bằng trong chế độ BHXH.

>>> Xem thêm:

Luật Bảo Hiểm Xã Hội 2024: Những Thay Đổi Quan Trọng Cần Nắm
Có Nên Rút BHXH Một Lần Hay Bảo Lưu Theo Luật Mới
BHXH Tự Nguyện Có Gì Mới Từ 01/7/2025
So Sánh Bảo Hiểm Xã Hội Tự Nguyện Và Bắt Buộc Mới Nhất 2025
Các Loại Phụ Cấp Thường Gặp Trong Doanh Nghiệp Vừa Và Nhỏ

5. Các khoản phụ cấp không phải tính đóng BHXH

Không phải tất cả các khoản phụ cấp đều phải tính đóng BHXH. Theo Điều 17 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, các khoản sau không thuộc căn cứ đóng BHXH:

Tiền thưởng theo Điều 104 Bộ luật Lao động.
Tiền hỗ trợ khi người lao động có hoàn cảnh khó khăn, bị tai nạn, bệnh tật.
Hỗ trợ khi người lao động có thân nhân qua đời, kết hôn, sinh nhật.
Tiền hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, nhà ở, ăn giữa ca… không cố định hoặc không trả thường xuyên.

Việc phân định rõ các khoản phải và không phải tính đóng BHXH giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý khi bị thanh tra.

6. Rủi ro khi không tính đúng phụ cấp đóng BHXH

Nếu doanh nghiệp không đưa đầy đủ các khoản phụ cấp bắt buộc vào tiền lương đóng BHXH, rủi ro có thể gồm:

Bị truy thu BHXH: Cơ quan BHXH có quyền truy thu toàn bộ phần thiếu trong 5 năm gần nhất, kèm lãi chậm đóng.

Bị xử phạt hành chính: Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức phạt có thể lên tới hàng trăm triệu đồng tùy số lượng lao động và thời gian vi phạm.

Ảnh hưởng quyền lợi người lao động: Mức hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí, tử tuất sẽ bị giảm.

Do đó, bộ phận nhân sự – kế toán cần rà soát kỹ hợp đồng lao động và bảng lương để đảm bảo tuân thủ.

7. Khuyến nghị cho doanh nghiệp và người lao động

Để thực hiện đúng quy định và bảo vệ quyền lợi, cần:

Doanh nghiệp:

Xây dựng thang bảng lương rõ ràng, tách bạch khoản phụ cấp bắt buộc và không bắt buộc.
Cập nhật thường xuyên các văn bản pháp luật liên quan.
Đào tạo nhân sự về nghiệp vụ tiền lương và BHXH.

Người lao động:

Hiểu rõ các khoản thu nhập của mình, yêu cầu doanh nghiệp ghi đầy đủ vào hợp đồng lao động.
Theo dõi sổ BHXH định kỳ để đảm bảo tiền đóng đúng mức thực tế.
Việc minh bạch trong xác định phụ cấp đóng BHXH không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố then chốt để đảm bảo công bằng và phúc lợi lâu dài.

>>> Tham khảo thêm:

Top 03 Trung Tâm Đào Tạo Hành Chính Nhân Sự Tốt Nhất Hiện Nay
TOP 5+ Khóa Học Hành Chính Nhân Sự Online Tốt Nhất Hiện Nay
Học Hành Chính Nhân Sự Tại Hà Nội Ở Đâu Uy Tín Và Chất Lượng?

Hy vọng bài viết của Kỹ Năng CB sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề: Phụ Cấp Bắt Buộc Tính Đóng BHXH Là Những Khoản Nào? và các lưu ý được áp dụng hiện nay. Chúc bạn thành công!