Làm Sao Để Nhân Viên Ở Lại Không Chỉ Vì Lương?

5/5 - (1 bình chọn)

Trong những năm gần đây, thị trường lao động Việt Nam đang trải qua một làn sóng dịch chuyển âm thầm nhưng đầy biến động: nhân viên ở lại không còn “trung thành” chỉ vì mức lương. Nhiều doanh nghiệp “trả lương cao” vẫn liên tục mất người, trong khi một số công ty nhỏ, ngân sách hạn chế lại giữ chân được đội ngũ ổn định và gắn bó lâu dài.

Câu hỏi đặt ra: Điều gì khiến một nhân viên quyết định ở lại – khi không phải vì tiền?

Để trả lời, cùng kynangcb.com đi vào bản chất của động lực làm việc, tâm lý nhân sự và văn hóa tổ chức – những yếu tố mà không một khoản lương nào có thể mua được sự bền vững.

>>>>>>> Xem nhiều: Khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội

Làm Sao Để Nhân Viên Ở Lại Không Chỉ Vì Lương?

Cùng điểm qua một số yếu tố để xác định lý do Làm Sao Để Nhân Viên Ở Lại Không Chỉ Vì Lương?

1. Nhân sự không rời bỏ công ty – họ rời bỏ môi trường không tạo giá trị cho họ

Một sai lầm phổ biến của các lãnh đạo là cho rằng chỉ cần tăng lương sẽ giữ được người tài. Nhưng thực tế không phải vậy. Lương là yếu tố “cần” nhưng không đủ. Nhân viên chỉ có thể gắn bó dài lâu khi họ thấy giá trị bản thân được công nhận, công việc có ý nghĩa, và môi trường làm việc nuôi dưỡng được cảm xúc tích cực.

Khi một nhân viên rời đi, lý do họ đưa ra có thể là “tìm cơ hội mới”, “muốn thử thách” hay “vì mức lương tốt hơn”, nhưng sâu bên trong, phần lớn đến từ sự mất kết nối giữa kỳ vọng cá nhân và thực tế công việc hiện tại.

Họ không rời bỏ doanh nghiệp – mà rời bỏ một môi trường khiến họ cảm thấy nhỏ bé, vô hình, hoặc không còn phát triển được nữa.

2. Ảo tưởng về tiền và sự bền vững của nhân sự

Lương là “mồi lửa”, không phải “than hồng” – có thể thổi bùng sự hào hứng ngắn hạn nhưng không đủ để giữ ngọn lửa nhiệt huyết cháy mãi. Doanh nghiệp có thể chiêu mộ nhân tài bằng lương cao, nhưng không thể mua được sự gắn bó bằng tiền mãi mãi.

Một khảo sát nội bộ tại các doanh nghiệp Việt Nam từ năm 2023 – 2024 cho thấy:

63% nhân viên nghỉ việc trong 2 năm đầu vì “thiếu sự công nhận và cơ hội phát triển”.
Chỉ 27% nhân viên cho rằng lương là lý do chính khiến họ rời bỏ công ty.
Những nhân viên làm việc trên 3 năm có xu hướng đánh giá cao mối quan hệ đồng nghiệp, sự minh bạch và niềm tin với lãnh đạo hơn là lương thưởng.

Điều này dẫn tới một bài học quan trọng: Sự hài lòng về lương chỉ là một phần của trải nghiệm nhân sự. Nếu chỉ dựa vào lương để giữ người, doanh nghiệp đang đứng trên nền cát.

3. Văn hóa tổ chức – nền móng để nhân sự chọn ở lại

Một môi trường làm việc lý tưởng không phải là nơi trả lương cao nhất, mà là nơi giúp nhân viên cảm thấy được sống thật, được lắng nghe và được phát triển. Văn hóa tổ chức là yếu tố ngầm, không thể “copy-paste”, nhưng lại là lý do gốc rễ khiến nhân viên lựa chọn ở lại hay rời đi.

Những đặc điểm của một môi trường giữ chân được nhân sự tốt:

Tôn trọng cá nhân, dù ở cấp bậc nào.
Đối thoại thay vì mệnh lệnh.
Giao tiếp minh bạch, không “truyền thông nội bộ kiểu khẩu hiệu”.
Khuyến khích sáng tạo và thử sai thay vì đổ lỗi.
Có hệ thống lắng nghe – hành động thực chất, không hình thức.

Văn hóa tốt không chỉ để “show off” với ứng viên, mà là nơi mỗi người cảm thấy mình có tiếng nói và giá trị riêng, từ đó sinh ra sự gắn kết tự nhiên.

>>>>> Tham khảo: Cách giúp nhân viên mới dễ dàng hòa nhập văn hóa doanh nghiệp

4. Cơ hội phát triển – yếu tố sống còn của người giỏi

Một nhân viên giỏi không ngừng phát triển, và khi họ thấy mình “đứng yên”, tức là họ đã bắt đầu rút lui trong im lặng. Không phải ai cũng mong được thăng chức, nhưng ai cũng cần được học hỏi, được thử thách và thấy rõ tương lai của mình trong tổ chức.

Nhiều doanh nghiệp chỉ nói suông về lộ trình phát triển, nhưng lại:

Không có kế hoạch đào tạo cụ thể;
Không có mentor/leader đủ năng lực kèm cặp;
Không cho nhân viên thử vai trò mới hoặc chủ động đề xuất.

Giữ chân nhân viên giỏi đòi hỏi một hệ thống phát triển nội lực thật sự: từ coaching – mentoring – định kỳ đánh giá năng lực – đến phân quyền có chiến lược. Nếu nhân viên không nhìn thấy được mình tiến bộ sau 6 tháng – 1 năm, họ sẽ tự tìm một “ngôi nhà khác” để đi tiếp.

>>> Xem thêm:

Lương Thực Nhận và Lương Cơ Bản: Khác Nhau Thế Nào?
Cách Tính Lương Làm Thêm Giờ, Ngày Lễ Theo Quy Định
Lương Cứng Là Gì? So Sánh Với Lương Mềm, Lương Theo Hiệu Suất
Những Khoản Thu Nhập Nào Không Chịu Thuế Thu Nhập Cá Nhân?
Lương Cơ Bản Là Gì? Cách Tính Và Quy Định Mới Nhất

5. Gắn kết cảm xúc – giữ chân bằng sự đồng hành, không phải kiểm soát

Trong nhiều trường hợp, điều khiến nhân viên chọn ở lại không phải vì công việc dễ, mà vì họ không muốn rời bỏ một tập thể đáng trân quý. Khi công việc có khó khăn, nếu đồng nghiệp, leader và tổ chức cùng đồng hành, thì người lao động sẵn sàng “chiến đấu” tiếp. Nhưng nếu họ cảm thấy cô lập, hoặc bị giám sát hơn là tin tưởng, thì động lực sẽ sụp đổ.

Gắn kết cảm xúc không nằm ở việc tổ chức “team building bao nhiêu lần”, mà ở việc:

Quản lý có hiểu nhân viên không?
Khi nhân viên gặp khó khăn, ai đứng ra hỗ trợ?
Có kênh nội bộ nào để nhân viên “xả” nỗi lòng mà không lo bị đánh giá?

Sự đồng hành thật sự chỉ có khi tổ chức biết đặt con người lên trên KPI – và coi nhân viên là đối tác phát triển, chứ không phải công cụ.

6. Minh bạch và công bằng – không phải ai cũng cần nhiều, nhưng ai cũng cần rõ ràng

Một trong những “sát thủ thầm lặng” của sự rời bỏ chính là cảm giác bị đối xử không công bằng. Điều này không phải lúc nào cũng đến từ sự thiên vị, mà nhiều khi là vì doanh nghiệp thiếu minh bạch trong đánh giá, khen thưởng, phân quyền và truyền thông nội bộ.

Hãy thử hình dung: hai nhân viên cùng làm một công việc, cùng hiệu suất, nhưng một người được thưởng – người còn lại không hiểu tại sao mình bị bỏ qua. Không ai phản ứng ngay, nhưng hạt giống bất mãn đã được gieo.

Để giữ chân nhân sự bằng sự công bằng:

Phải có tiêu chí rõ ràng cho mọi quyết định nhân sự;
Phải có lộ trình tăng lương – thưởng công khai và minh bạch;
Phải có hệ thống đánh giá đa chiều thay vì đánh giá chủ quan từ quản lý trực tiếp;
Và quan trọng nhất, lãnh đạo phải là người thực thi công bằng chứ không chỉ nói về nó.

Cuối cùng, giữ chân nhân sự không phải bằng dây trói tài chính, mà bằng hệ sinh thái phát triển dài hạn: nơi họ cảm thấy được học – được hiểu – được sống thật – và được đi xa cùng nhau.

Lương vẫn là nền tảng để đảm bảo công bằng. Nhưng muốn nhân viên ở lại không chỉ vì lương, doanh nghiệp phải tạo ra giá trị vượt trên tiền bạc: một môi trường tin cậy – một hành trình ý nghĩa – và một tương lai có thể nhìn thấy.

Muốn nhân viên ở lại, đừng hỏi họ cần bao nhiêu – hãy hỏi: “Chúng ta có thể đi cùng nhau đến đâu?”

>>> Tham khảo thêm: