Du lịch hằng năm là một hoạt động phổ biến trong nhiều doanh nghiệp hiện nay, đặc biệt tại các công ty có văn hóa tổ chức sự kiện nội bộ mạnh mẽ.
Tuy nhiên, không ít người lao động và cả người sử dụng lao động vẫn đang băn khoăn: liệu hoạt động này có mang tính bắt buộc hay chỉ là một quyền lợi tự thỏa thuận?
Bài viết sau, Kỹ năng CB sẽ cung cấp góc nhìn pháp lý, thực tiễn và nhân sự rõ ràng, giúp bạn hiểu đúng về việc tổ chức du lịch trong doanh nghiệp.
I. Du lịch công ty: Quyền lợi, đãi ngộ hay nghĩa vụ?
Trong môi trường doanh nghiệp, “du lịch công ty” thường được xem là một phần của chính sách phúc lợi – là “món quà tinh thần” sau một năm làm việc căng thẳng. Tuy nhiên, dưới góc độ pháp lý, cần phân biệt rõ:
Du lịch không phải là chế độ bắt buộc theo Luật Lao động. Trong hệ thống các quyền và nghĩa vụ được pháp luật quy định, không có điều khoản nào yêu cầu người sử dụng lao động phải tổ chức du lịch cho người lao động hằng năm.
Du lịch là phúc lợi tự nguyện. Việc tổ chức hay không phụ thuộc hoàn toàn vào chính sách nội bộ, điều kiện tài chính và quyết định của doanh nghiệp, trừ trường hợp được quy định cụ thể trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế công ty.
=> Kết luận: Không có quy định pháp lý nào bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức du lịch hằng năm. Tuy nhiên, nếu quyền lợi này đã cam kết bằng văn bản thì việc không thực hiện có thể bị coi là vi phạm nội quy hoặc cam kết lao động.
>>>>>>> Xem nhiều: Khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội
II. Căn cứ pháp lý: Những gì doanh nghiệp cần lưu ý
Dưới đây là các văn bản pháp luật liên quan mà doanh nghiệp và người lao động cần biết:
- Bộ luật Lao động 2019 (hiện hành): Không có điều khoản bắt buộc tổ chức du lịch.
- Điều 63, Bộ luật Lao động 2019: Đề cập đến thỏa ước lao động tập thể, cho phép doanh nghiệp và tập thể lao động thỏa thuận các phúc lợi cao hơn luật – bao gồm cả hoạt động du lịch.
- Thông tư 96/2015/TT-BTC: Cho phép hạch toán chi phí du lịch nội bộ (nếu có hóa đơn chứng từ hợp lệ) vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN, miễn là đó là chính sách chi trả chung cho toàn thể người lao động.
Nếu công ty có quy định rõ trong quy chế tài chính hoặc hợp đồng lao động rằng “mỗi năm sẽ tổ chức du lịch cho nhân viên”, thì đó sẽ trở thành nghĩa vụ thực hiện.
III. Góc nhìn nhân sự – Du lịch nội bộ có phải là “bắt buộc mềm”?
Dù pháp luật không yêu cầu, nhưng trong văn hóa tổ chức hiện đại, nhiều doanh nghiệp xem việc du lịch nội bộ là công cụ gắn kết nhân viên và giữ chân nhân tài. Điều này tạo nên một “sức ép mềm”:
Với HR: Việc không tổ chức du lịch có thể bị nhìn nhận là doanh nghiệp cắt giảm phúc lợi.
Với nhân viên: Việc không có du lịch dễ tạo tâm lý “bị thiệt thòi” so với công ty khác.
Bên cạnh đó, trong một số doanh nghiệp có thỏa thuận rõ ràng (bằng lời hoặc bằng văn bản), việc không tổ chức có thể ảnh hưởng đến sự tin tưởng của nhân viên, đặc biệt khi các chi phí phúc lợi khác cũng bị cắt giảm.
Tình huống thực tế: Một số công ty thay vì tổ chức du lịch hằng năm, đã chuyển sang hình thức du lịch tự chọn có giới hạn ngân sách, hoặc kết hợp team building online/offline để tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo tinh thần gắn kết.
IV. Trường hợp nào doanh nghiệp bắt buộc phải tổ chức du lịch?
Có 3 trường hợp chính mà công ty có thể bị coi là “phải” tổ chức du lịch:
1. Có quy định trong thỏa ước lao động tập thể
Ví dụ: Nếu công ty ký kết với Công đoàn một thỏa ước quy định “mỗi năm một lần tổ chức chuyến du lịch trong nước cho toàn thể người lao động”, thì đây là căn cứ pháp lý ràng buộc.
2. Có cam kết trong hợp đồng lao động cá nhân
Một số vị trí cao cấp, chuyên gia, hoặc lao động có năng lực đặc biệt có thể được cam kết các phúc lợi rõ ràng bằng văn bản – nếu du lịch nằm trong danh sách này thì doanh nghiệp buộc phải thực hiện.
3. Có ghi nhận trong quy chế tài chính hoặc quy chế phúc lợi của công ty
Nếu quy chế nội bộ đã được ban hành hợp lệ và phổ biến tới người lao động (qua email, bản tin nội bộ…), thì cũng có tính ràng buộc.
>>> Xem thêm:
- Lương Hiệu Suất Là Gì? Có Bị Ép Không?
- Các Chế Độ Phúc Lợi Được Yêu Thích Nhất
- Cách Tính Lương, Thưởng, Phụ Cấp Chuẩn Cho Doanh Nghiệp
- Du Lịch, Team Building Có Bắt Buộc Không? Cách Làm Quy Chế
- Doanh Nghiệp Nên Trả Lương Theo Vị Trí Hay Theo Đóng Góp?
V. Tổ chức du lịch có được tính vào chi phí được trừ khi quyết toán thuế không?
Câu trả lời là Có, nhưng cần thỏa các điều kiện:
- Khoản chi du lịch phải là khoản chi có trong quy chế tài chính/phúc lợi của công ty.
- Chỉ áp dụng cho người lao động ký hợp đồng (không áp dụng cho đối tượng ngoài).
- Có hóa đơn chứng từ hợp lệ: từ công ty lữ hành, khách sạn, nhà hàng…
- Chi trả trên nguyên tắc toàn công ty, không cá biệt hóa cá nhân.
Gợi ý cho doanh nghiệp: Nếu muốn tối ưu thuế, hãy đưa chính sách du lịch vào quy chế phúc lợi nội bộ và triển khai một cách minh bạch.
VI. Doanh nghiệp không tổ chức du lịch: Cần truyền thông nội bộ thế nào?
Nếu vì lý do tài chính, biến động thị trường hoặc định hướng chiến lược mà doanh nghiệp không thể tổ chức du lịch trong một năm cụ thể, việc truyền thông nội bộ là vô cùng quan trọng, để tránh gây mất tinh thần nhân viên:
- Thông báo sớm, rõ ràng lý do.
- Đề xuất phương án thay thế: nghỉ phép linh hoạt, tặng voucher nghỉ dưỡng, tổ chức tiệc cuối năm thay thế.
- Giữ lời hứa dài hạn: cam kết tổ chức lại vào năm sau hoặc khi tình hình cải thiện.
Truyền thông nội bộ không chỉ là chia sẻ thông tin, mà còn là quản lý kỳ vọng. HR và Ban lãnh đạo cần nhất quán để duy trì uy tín tổ chức.
VII. Lời khuyên cho doanh nghiệp – Đầu tư đúng cách vào phúc lợi nội bộ
Tổ chức du lịch không phải là “nghĩa vụ bắt buộc”, nhưng lại là đòn bẩy tinh thần hiệu quả nếu biết cách triển khai hợp lý. Doanh nghiệp nên:
- Xác định rõ năng lực tài chính trước khi cam kết.
- Tùy chỉnh hình thức du lịch phù hợp với quy mô và văn hóa công ty.
- Gắn du lịch với mục tiêu nhân sự: team building, đào tạo kỹ năng mềm, khen thưởng cá nhân xuất sắc…
Nếu được quy hoạch bài bản, hoạt động này không chỉ là một chuyến đi – mà là công cụ giữ chân nhân sự và củng cố thương hiệu tuyển dụng nội bộ.
Việc tổ chức du lịch hằng năm không bắt buộc theo luật, nhưng nếu doanh nghiệp từng cam kết, từng tổ chức và tạo kỳ vọng thì việc không thực hiện có thể ảnh hưởng đến niềm tin của người lao động.
Đối với người lao động, cần hiểu đây là chính sách tự nguyện và linh hoạt – không nên coi đó là nghĩa vụ mặc định. Còn với doanh nghiệp, cần đưa ra quyết định dựa trên năng lực tài chính, mục tiêu phát triển con người và kế hoạch dài hạn.
Nếu bạn là người lao động muốn hiểu rõ quyền lợi của mình – hoặc là nhà quản lý đang xây dựng chính sách phúc lợi cho công ty, hãy luôn bắt đầu từ tính minh bạch và sự cam kết. Du lịch có thể không bắt buộc, nhưng niềm tin thì không nên thiếu.
>>> Tham khảo thêm:
- Top 03 Trung Tâm Đào Tạo Hành Chính Nhân Sự Tốt Nhất Hiện Nay
- TOP 5+ Khóa Học Hành Chính Nhân Sự Online Tốt Nhất Hiện Nay
- Học Hành Chính Nhân Sự Tại Hà Nội Ở Đâu Uy Tín Và Chất Lượng?
Hy vọng bài viết của Kỹ Năng CB sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề: Công Ty Có Bắt Buộc Tổ Chức Du Lịch Hằng Năm Không? và các lưu ý được áp dụng hiện nay. Chúc bạn thành công!